Αρχική > themataΘέματα>
• Υποσυνείδητα μηνύματα !

Διψάτε όταν βλέπετε μια ταινία;

Το ξέρετε πώς αυτό μπορεί να οφείλεται σε ένα κρυφό διαφημιστικό μήνυμα;

Η διαφήμιση μπορεί να λειτουργήσει σε πολλά επίπεδα. Τα μηνύματά της δεν είναι απλώς ενημερωτικά, αν και  το κύριο μέλημα της είναι υποσυνείδητα να προκαλεί τον θεατή.

Η τηλεοπτική όπως και η κινηματογραφική διαφήμιση,

Είναι αυτές που διαθέτουν μεγαλύτερη δύναμη και αυτό οφείλεται στην δυναμική της κινούμενης εικόνας.

Το 1957 ο James MacDonald Vicary, ερευνητής Μάρκετινγκ και Ψυχολόγος προχώρησε σε ένα πείραμα που έχει μείνει γνωστό στην ιστορία της Ψυχολογίας και της Διαφήμισης, ως το “Eat Popcorn and Drink Cola Experiment”.

Στο πείραμα έλαβαν μέρος 45,699 ανυποψίαστοι θεατές μιας κινηματογραφικής ταινίας.

Σύμφωνα με το Vicary κατά τη διάρκεια της ταινίας προβλήθηκαν επανειλημμένα εικόνες που γράφανε τις φράσεις “Eat Popcorn” και “Drink Cola” με ταχύτητα 1/2000 sec.

Όπως είναι λογικό,

Ο χρόνος αυτός δεν είναι αρκετός για τον ανθρώπινο εγκέφαλο να συνειδητοποιήσει την εικόνα μετατρέποντάς την έτσι, μέσω του ασυνείδητου, σε ακατανίκητη έλξη προς αυτά τα προϊόντα.

Απόδειξη της αξιοπιστίας του πειράματος τα νούμερα των πωλήσεων στο κυλικείο του κινηματογράφου αφού τελείωσε η προβολή η αύξηση των πωλήσεων των Popcorn άγγιζε το 57,5% και της Coca-Cola το 18,1%, νούμερα που άνοιγαν νέους ορίζοντες όχι μόνο στον τομέα του Μάρκετινγκ αλλά και σε οποιονδήποτε ήθελε να χειραγωγήσει τις μάζες.

Η έρευνα τάραξε τον κόσμο της ψυχολογίας,

Όπως και τις μυστικές υπηρεσίες των Η.Π.Α αλλά και τις μεθόδους Μάρκετινγκ των Πολυεθνικών.

Τα υποσυνείδητα μηνύματα και η ευκολία με την οποία μπορούν να εφαρμοσθούν και να επηρεάσουν αποφάσεις και συναισθήματα ανυποψίαστων πολιτών έβαλαν σε σκέψεις την κυβέρνηση των Η.Π.Α και έτσι ένα χρόνο μετά τη δημοσίευση του πειράματος η CIA εξέδωσε ανακοινωθέν με το οποίο απαγόρευε οποιαδήποτε χρήση υποσυνείδητων μηνυμάτων με οποιοδήποτε τρόπο.

O Vicary είχε καταφέρει να πείσει ακόμα και τις Μυστικές Υπηρεσίες ότι τα ευρήματα του ήταν αληθινά και ότι μπορεί να χρησιμοποιηθούν από πολιτικούς αντιπάλους, ενώ κάποιοι κάνανε λόγο και για αιρέσεις που είχαν δείξει ενδιαφέρον να χρησιμοποιήσουν το τέχνασμα του Vicary για να προσηλυτίσουν πιστούς.

Από το 1957 και για τα επόμενα 50 χρόνια αναρίθμητοι ερευνητές,

Προσπάθησαν να επαναλάβουν και να επικυρώσουν τα ευρήματα του Vicary. Ο πρώτος που έφτασε κοντά στο να επιβεβαιώσει τη θεωρία των «Υποσυνείδητων Μηνυμάτων» ήταν ο Byrne ο οποίος επανέλαβε το πείραμα του Vicary, με τη διαφορά ότι η εικόνα που προέβαλε στιγμιαία έγραφε τη λέξη “Beef”.

Ως αποτέλεσμα, οι συμμετέχοντες στο πείραμα πείνασαν μεν, αλλά δεν δείξανε κάποια ιδιαίτερη προτίμηση στο βοδινό κρέας όταν τους προσφέρθηκαν σάντουιτς με διαφορετικά είδη γέμισης.

Τα ευρήματα του Byrne δεν χαρακτηρίστηκαν ικανοποιητικά από την επιστημονική κοινότητα.

Πενήντα χρόνια μετά τη θεωρία του Vicary και πιο συγκεκριμένα το 2009 η επιστήμη της Νευροψυχολογίας έφτασε πιο κοντά από ποτέ σε αυτό που ως τώρα έμοιαζε επιστημονική φαντασία.

Η Nilli Lavie στην δημοσίευση της με τίτλο “Murder, she wrote”, (2009)

Αποδεικνύει με μια σειρά από πειράματα ότι τα υποσυνείδητα μηνύματα μπορούν να χειραγωγήσουν αποφάσεις, αλλά μέσα σε πολύ συγκεκριμένο πλαίσιο και για πολύ συγκεκριμένες συνθήκες.

Με άλλα λόγια δεν είναι άμεσα εφαρμόσιμα από εταιρείες που θέλουν να εκμεταλλευτούν ή να επηρεάσουν τους καταναλωτές και ίσως χρειαστεί να περάσουν δεκαετίες μέχρι να καταφέρει η επιστήμη να ρίξει φως σε ότι αφορά την περιοχή του υποσυνείδητου του ανθρώπου.

Η έρευνα βέβαια δεν σταματά και συνεχίζεται δημιουργώντας ερωτηματικά για τα ηθικά ζητήματα που εγείρονται από εδώ και πέρα στον τομέα της Ψυχολογίας του Καταναλωτή και της Διαφήμισης του μέλλοντος.