Αρχική > themataΘέματα>
• Θεός …

Μα, σε τι Θεό πιστεύεις;

Αυτή είναι μια συνηθισμένη μας ερώτηση, που γίνεται συνήθως σκωπτικά. Ο θεός είναι ένα πολύ μεγάλο κομμάτι της ανθρώπινης ψυχολογίας.

Πρόκειται για ένα τεράστιο θέμα που έχει καθορίσει τον πολιτισμό όλου του πλανήτη, ίσως και περισσότερο από την ίδια τη ζωή.

Ας πούμε κατ’ αρχάς κάτι συνταρακτικό. Η λέξη θεός προέρχεται από το αρχαιοελληνικό ρήμα «θέω», που σημαίνει τρέχω.

Θεός λοιπόν για τους αρχαίους Έλληνες ήταν το ον εκείνο που μπορούσε να τρέχει πάρα μα πάρα πολύ γρήγορα. Αυτό σημαίνει ότι εκμηδένιζε τις αποστάσεις.

Άρα μπορούσε να είναι παντού και να γεμίζει τα πάντα, ήταν δηλαδή πανταχού παρών και τα πάντα πληρών, ακριβώς η ίδια αντίληψη που έχουμε για τον θεό και από την ορθόδοξη παράδοση.

Το πότε ακριβώς σχηματοποιήθηκε μέσα στον άνθρωπο η αντίληψή του για τον Θεό, δεν μπορεί να προσδιοριστεί με ακρίβεια.

Πάντως κατά τον 17ο αιώνα έγινε ένα πολύ ενδιαφέρον πείραμα στη Μάλτα.

Σε κάποιο δάσος ανακαλύφθηκε από χωρικούς ένα κοριτσάκι, το οποίο είχε εγκαταλειφτεί από τους γονείς του και είχε περιπέσει σε άγρια κατάσταση.

Είχε μπορέσει να επιβιώσει, αλλά χωρίς να μιλάει. Το κοριτσάκι αυτό έλαβε τις πρώτες βοήθειες από τους ανθρώπους και μετά περιήλθε στην προστασία της εκκλησίας.

Ο πολύ φωτισμένος και στοχαστικός επίσκοπος, σκέφτηκε τότε να διαπιστώσει εάν η ιδέα του θεού είναι έμφυτη στον άνθρωπο.

Ανέλαβαν να μάθουν στο κορίτσι να επικοινωνεί, χωρίς όμως να το διαφωτίσουν πνευματικά, χωρίς να του μάθουν τίποτα που να αφορά την πίστη.

Όταν η μικρή είχε ένα επαρκές επίπεδο συνεννόησης της έθεσαν ερωτήματα για την προηγούμενη ζωή της στο δάσος.

Και άκουσαν έκπληκτοι το κορίτσι να τους εξιστορεί, ότι σε όλη της τη μοναχική ζωή ένιωθε μία παρουσία που την στήριζε, την ενδυνάμωνε και της μιλούσε, με μια εσωτερική και άηχη γλώσσα.

Αυτή η παρουσία την έκανε να αντέχει και να μην λυγίζει μπροστά στις δυσκολίες.

Έφτασε μάλιστα να πει το κορίτσι ότι αυτή η παρουσία την δίδαξε πράγματα, απαραίτητα για την επιβίωσή της, τα οποία δεν θα μπορούσε να τα μάθει μόνη της, όπως ποια χόρτα είναι δηλητηριώδη για α τα αποφεύγει.

Εννοείται ότι όλο το εκκλησιαστικό σώμα, ο επίσκοπος αλλά και ο λαός της Μάλτας συνταράχτηκαν από αυτήν τη διήγηση, που έμοιαζε να απαντάει μονομιάς καταφατικά στην ερώτηση αν υπάρχει θεός.

Η μικρή έγινε μοναχή και έφτασε σε μεγάλα μέτρα πνευματικότητας.

Οι νευρολόγοι τα τελευταία χρόνια κάνουν μια μεγάλη ερευνητική δουλειά στα τμήματα εκείνα του εγκεφάλου τα οποία σχετίζονται με τις εναλλακτικές καταστάσεις συνείδησης, όπως ονομάζονται, και στις οποίες εδράζεται και η πίστη στον θεό.

Έχουν βρει πολύ ενδιαφέροντα πράγματα σε αυτήν την έρευνα.

Ένα από αυτά είναι το γεγονός ότι σε ακραίο και θανάσιμο κίνδυνο υπάρχει μια εσωτερική φωνή, μια πατρική φιγούρα, που αναλαμβάνει τα ηνία της κατάστασης, συμβουλεύοντας τον άνθρωπο τι πρέπει να κάνει.

Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση ενός δύτη ο οποίος κινδύνευε από ασφυξία, δεδομένου ότι είχε ξεχαστεί στον βυθό και δεν θα του έφτανε η ανάσα του για την άνοδο στην επιφάνεια.

Σε μια τόσο κρίσιμη κατάσταση ένιωσε μια απέραντα αδελφική παρουσία, η οποία τον βοήθησε να διαχειριστεί τον λιγοστό αέρα ώστε να μπορέσει να επιζήσει.

Οι νευρολόγοι αυτό το φαινόμενο του «τρίτου ανθρώπου» το συσχετίζουν με την αίσθηση της ύπαρξης του θεού, αλλά και με διάφορα άλλα φαινόμενα, όπως τις περιβόητες «φωνές» της Ζαν Ντ’ Αρκ.

Αυτές οι φωνές, ή και τα οράματα και οι οπτασίες που βλέπουν πολλοί άνθρωποι, για τους ερευνητές δεν έχουν καμία εξωτερική πηγή, αλλά αναβλύζουν από τον ίδιο τον άνθρωπο.

Σύμφωνα με αυτήν τη θεωρία και ο θεός μπορεί να είναι μια επινόηση του εγκεφάλου, ο οποίος θέλει να αισθάνεται πως κάποιος άλλος έχει τον έλεγχο.

Όλες βέβαια οι θρησκείες επιμένουν πως ο θεός κατοικεί στην ψυχή μας.

Αλλά τον θεωρούν κάτι πραγματικό, αντικειμενικό, κάτι που υπάρχει ακόμα και αν ο άνθρωπος – παρατηρητής δεν υπάρχει.

Δυστυχώς δεν έχουμε κανέναν τρόπο να επιβεβαιώσουμε την αλήθεια της μιας ή της άλλης άποψης.

Το γεγονός όμως είναι πως ακόμα και όσοι δηλώνουν άθεοι έχουν έντονες μεταφυσικές αγωνίες, ακόμα και αν τις καμουφλάρουν με πολιτική ορολογία.

Σε επόμενο άρθρο θα αναλύσουμε την φύση της πίστης, που όπως φαίνεται, πράγματι κινεί βουνά.