Αρχική > themataΘέματα>
• Νέκταρ και Αμβροσία !

Τι ήταν το νέκταρ και η αμβροσία;

Οι θεοί των αρχαίων Ελλήνων τρέφονταν με νέκταρ και αμβροσία, αυτό τους εξασφάλιζε την αθανασία και κανένας θνητός δεν επιτρεπόταν να δοκιμάσει το νέκταρ ή την αμβροσία.

Το νέκταρ ήταν το ποτό τους και η αμβροσία η τροφή τους. Για τον Δία, ως παιδί, υπάρχουν δύο παραδόσεις.

Στη πρώτη προερχόμενη από την Κρήτη, αναφέρει ότι ανατρέφονταν από νύμφες και την κατσίκα Αμάλθεια που του προσφέρανε μέλι και κατσικίσιο γάλα.Ενώ, στην δεύτερη παράδοση, τον έτρεφαν οι Πέλειες με αμβροσία και νέκταρ.

Κατά την ποιήτρια Μυρώ την Βυζαντία, την αμβροσία κόμισαν στον Δία,

Όταν ήταν παιδί στην Κρήτη, οι Πελειάδες, το δε νέκταρ αετοί και ο Ζευς, νικώντας τον πατέρα του, τον αετό εποίησε αθάνατο και τον πήρε στον ουρανό, εκείνους κατέστησε προπομπούς του θέρους και του χειμώνα.

Σε άλλο μύθο, που αναφέρει ο Πρόκλος, η Δήμητρα παρασκεύαζε την αμβροσία και το νέκταρ για τους αθανάτους.

Αν και ήταν απαγορευμένη τροφή για τους κοινούς θνητούς συνέβη κάποιες φορές μέσω της αμβροσίας και οι κοινοί θνητοί να γίνονται αθάνατοι.

Με αυτό τον τρόπο, η Αφροδίτη κατέστησε με την αμβροσία αθάνατη τη Βερενίκη.

Επίσης, η Αθηνά, κατ’ εντολή του Διός, ρίχνει στο στήθος του Αχιλλέα το νέκταρ και την ευχάριστη αμβροσία για να τον απαλλάξει από την πείνα.

Ο Πλάτων,

Στην αλληγορία των ενώσεων των ψυχών, προσθέτει το νέκταρ ως ποτό, μαζί με την αμβροσία.

Στην ποίηση του Ομήρου, του Ησίοδου και του Πίνδαρου, φέρει το νέκταρ σαν το γλυκό και αρωματώδες ποτό των θεών, κόκκινο όπως ο οίνος με εξέχουσα δύναμη που δίνει αθανασία.

Σπάνια η αμβροσία είναι ξεχωριστά από το νέκταρ, σε πολλές περιπτώσεις όταν αναφέρεται το ένα υπονοείται και το άλλο.

Στην Οδύσσεια πάντα μόνο η αμβροσία διακρίνεται ευκρινώς από το νέκταρ, στο γεύμα το οποίο η Καλυψώ παραθέτει στον Ερμή:«Είπε η θεά, και τράπεζαν γεμάτην αμβροσίαν του θέτει, και άμα κόκκινο νέκταρ του συγκερνάει κ’ έτρωγ’ εκείνος κ’ έπινεν, ο μέγας αγροφόνος».

Παρακάτω, οι υπηρέτες της θεάς προσφέρουν στον φιλοξενούμενο Οδυσσέα την αμβροσία και το νέκταρ, αυτή την φορά ενωμένα:«και αγνάντια κείνη εκάθισε εις τον θείον Οδυσσέα, και νέκταρ της παράθεσαν η δούλαις και αμβροσία».

Η αμβροσία, μερικές φορές, φέρει και τη σημασία της αλοιφής ή του “ρύμματος”, δηλαδή κάποιου καθαριστικού, όπως και για τη θεραπεία πληγών, καθώς και ταρίχευσης.

Επιπλέον, με πολλούς τρόπους, εξαίρεται και η εξαιρετική ευωδιά της.

Ενώ, από πολλούς συγγραφείς γίνεται λόγος για την πηγή της στον Κήπο των Εσπερίδων. Επίσης, ακόμη και τα νεογέννητα βρέφη των θεών έπρεπε να τραφούν με νέκταρ και αμβροσία, όπως και τα άλογά τους που δήλωνε την αθανασία τους.

Οι Ώρες και η Γαία ενστάλαξαν σταγόνα προς σταγόνα πάνω στα χείλη του Αρισταίου το νέκταρ και την αμβροσία και του έδωσαν την αθανασία, μας γράφει ο Πίνδαρος

Ο Ησίοδος λέει ότι οι θεοί τρώνε και το νέκταρ και την αμβροσία:

«Μα σαν εδώσανε σ’ αυτούς όσα χρειάζονταν όλα, και νέκταρ και αμβροσία, αυτά που τρώνε μόνον οι θεοί, τότε στα στήθη τράνεψε η ρωμαλέα ψυχή τους».

Και  προσθέτει, ότι οι επί ψευδορκία ένοχοι θεοί δεν επιτρέπεται πλέον να τραφούν με νέκταρ και αμβροσία:«Όποιος λοιπόν χύνει νερό απ’ αυτό για να ορκιστεί με ψέμα από τους αθανάτους, που έχουν την κορυφή του χιονισμένου Ολύμπου, ακέριο χρόνο κοίτεται χωρίς πνοή,δεν φέρνει μήτε μια φορά την αμβροσία στα χείλη του ή το νέκταρ, για να τραφεί, αλλά κοίτεται χωρίς αναπνοή, δίχως φωνή σε μια στρωμασιά˙ μια φοβερή παράλυση τα μέλη του σκεπάζει».

Οι Θεές αλείφονταν με αμβροσία για να διατηρούν αμάραντα τα κάλλη τους, οι δε θνητές γυναίκες χάρη στη χρήση της αμβροσίας φαίνονταν ωραιότερες.

Επίσης οι πληγές με την αμβροσία επουλώνονταν ταχέως, οι δε νεκροί που αλείφονταν με αυτή καθίστατο άσηπτοι.

Τέλος, αμβροσία καλούνταν στις θρησκευτικές τελετές ο κυκεών από νερό, λάδι και διάφορους καρπούς, όπως μνημονεύεται από τον Αθήναιο.

Η αμβροσία λοιπόν είναι σπέρμα της ζωής,

Δηλαδή γεννητικό σπέρμα και νερό αναγεννητικό.

Επομένως το δέντρο της αμβροσίας έχει την ίδια σημασία με το δέντρο του Αδάμ και το δέντρο της βροχής, οι οποίες σχετίζονται μεταξύ τους κατά την λαϊκή παράδοση και αποτελεί την αρχαιότερη και γενικότερα συνολική προσωποποίηση λόγω ακριβώς της διπλής φύσεως της αμβροσίας.